Adventskonsert 2020: Helsing frå rektor

Dei siste strofene frå «Det lyser i stille grender» ved Høgskulekoret, Høgskulen i Volda.

Helsing frå rektor:

Eg vil med dette på vegne av Høgskulen i Volda – men også som publikummar, som lyttar, få takke studentar og lærarar, korsongarar og musikkar, dirigentar og musikklærarar for at de har gjeve oss denne adventskonserten.

For mange av oss er adventskonserten kanskje den aller første julegåva, og om den største gleda er å gjere andre glad, så håper og trur eg at vi alle kan vere litt ekstra glade på denne litt mørklagde novemberkvelden i vesle Volda.

Det var plass berre til 50 i voldakyrkja i dag – denne sunnmørskatedralen som eigentleg har plass til meir enn ti gongar så mange på sine benkar. Vi har grunn til å føle oss heldige og utvalde vi som fekk plass her i dag.

Her, på denne staden, på tomta som voldakyrkja står på, så har det truleg vore kyrkje sidan før svartedauden. Her var kyrkje då spanskesykja tok liv for 100 år sidan. Og her er kyrkje i dag.

Dei kom seg gjennom det før i tida også – vi kjem oss gjennom det – vi også.

Det har ikkje vore det same kyrkjehuset i alle desse åra. Kyrkjehusa har vorte rivne, her har vore brann og her var byggeplass i mange år. Så opplevinga av huset, av advent og om her har vore adventskonsert – det har nok vore så ymse.

Men det som har vore felles i 800 år er nok at når den mørke årstida tek grep, når regnet blindar oss og våren synes fjern – då har folk samla seg her  – søkt kvarandres selskap og sunge i lag.

Sjølv om allsong altså var forbode i år – men desto bedre at høgskulekoret syng for oss!

Songen og musikken vi har fått høyre i dag er både tidlaus – og tidsrett.

Det viktige er at vi har fått ei tid i lag har nok behov for det – å rive oss litt laus frå samtida, frå kvardagen. Og de som har framført musikken og sunge i koret trur eg også har opplevd akkurat det – å hoppe ut av tida og inn i musikken. Og der har vi vore i lag – den strenge koronameteren gjeld ikkje lenger – i musikken får vi kome så nær kvarandre som vi berre vil – og er det noko vi treng, så er det akkurat det.

De som har vore studentar i Volda i 2020 har fått eit år som de alltid vil hugse. Eit år som har hatt sine nedturar – men eg håpar og trur at akkurat denne adventskonserten berre var ein opptur. Ein opptur som de har gitt oss andre også, og som vi alle kan ta med oss inn i jula og vintermånadane som står framfor oss.

Så igjen: Takk for at vi ei stund har fått ein bit av noko, anna, noko tidlaust, kanskje evig, og for ord og tonar som vil gjere både kvardagen og kvar einaste dag framover eit lysare og mildare preg.

Lukke til på eksamen og ha ei god jul, kvar og ein!

Unødvendig og for strengt regelverk for avsetningar

Høgskulen i Volda har i åra 2013-2018 auka avsetningane frå små 13 millionar kroner til nesten 80 millionar kroner. I 2019 minka avsetningane noko, men i koronaåret 2020 ser det ut til at avsetningane aukar igjen. Dessverre. Dessverre, både fordi det betyr at vi ikkje har fått gjort alt vi skulle gjere, men dessverre også fordi regjeringa no ønsker å sette veldig strenge rammer og ein kort frist for oss til å bruke desse midlane.

Kva er avsetningar? På Høgskulen i Volda er avsetningar enkelt sagt løyvingar vi har fått for å gjennomføre oppgåver, og der vi ikkje har brukt opp løyvinga. Anten fordi vi driv godt og vore effektive og gjennomført oppgåvene og prosjekta innanfor rammene, men det kan også kome at prosjekta er forsinka. Svært mykje av avsetningane kjem også frå fagmiljø som har drive svært effektivt og med stor dugnads- og innsatsvilje og til dels snudd frå å ha dårleg økonomi til å samle seg opp store avsetningar. Avsetningar kan også vere eit teikn på at vi driv godt.

Slik er det på Høgskulen i Volda og slik er det på dei fleste andre høgskular og universitet. Avsetningane har auka i heile sektoren, og det likar ikkje Kunnskapsdepartementet, Riksrevisjonen og Stortinget. Vi snakkar i sum om fleire milliardar kroner og det er løyvingar som institusjonane har fått for å løyse oppgåver – pengane skal ikkje stå på bok.

Det kom likevel som ei overrasking for svært mange i sektoren då framlegget til statsbudsjett for 2021 kom: Her vart det presentert strenge og klare krav til høgskular og universitet om at i løpet av 2021 så må institusjonane få ned avsetningane til 5 prosent av løyving – elles kan – eller skal – midlane gå tilbake til statskassa. Om institusjonen har klare og konkrete investeringsplanar kan departementet godta at avsetningane er på over 5 prosent.

Her er brevet frå Kunnskapsdepartementet med reglement for bruk av avsetningane.

Khrono: «Krever ubrukte milliarder tilbakebetalt til statskassa» (12.10.2020)

I sektoren har framlegget frå regjeringa vekt stor oppsikt og fått mykje kritikk. Blant anna vert det peika på at dei gamle universiteta som har lov til å eige hus og andre eigedomar kanskje ikkje blir ramma av denne ordninga, fordi dei kan framskunde vedlikehaldsarbeid og investeringar på sine eigedomar. Høgskulen i Volda leiger det meste av sine hus frå Statsbygg og har heller ikkje denne mulegheita.

Høgskulen i Volda har i fleire år visst at vi har for store avsetningar, og har teke grepe for å gjere noko med det.

Som det går fram av figuren nedanfor har avsetningane ved Høgskulen i Volda auka kvart år frå 2013 til 2018. I 2012 var løyvingane til høgskulen på vel 250 millionar kroner og avsetningane på nokre få millionar – godt under 10 prosent av løyvinga. Men så har avsetningane auka jamnt og sterkt i åra 2013-2018 og har vore opp i nærare 25 prosent av løyvinga. Ei liknande utvikling har også skjedd hos svært mange andre institusjonar også.

Dette er grunnen til at Høgskulestyret i Volda i 2018 vedtok reglar som i praksis pålegg avdelingane og fellesadministrasjonen å bygge ned avsetningane – og det skulle skje over nokre år.

Her er saksutgreiinga og styrevedtaket (sak 58/17).

I styrevedtaket frå 2018 sette vi – litt forenkla – ei intern grense på avsetningane på 10 prosent av årsløyvinga. Sjølv denne terskelen var nok tungt å akseptere for mange, men no ser vi at departementet set ei grense på 5 prosent. Tidlegare har vi oppfatta departementet slik at institusjonane ikkje bør ha avsetningar på meir enn 15 prosent, så det er overraskande at det no kjem eit krav på 5 prosent.

Det er skuffande at departementet ikkje har hatt ein høyringsrunde med institusjonane om nivået på avsetningar og dei konkrete reglane som kom no i haust. Som mange har peika på: Dette gir oss mindre handlefridom og tvingar oss til å handle kanskje raskare enn godt er.

Kjetil Haugen ved Høgskolen i Molde skriv i ein kommentar i Khrono at denne hastverksregelen kan tyde på at marknaden fungerer «for godt».

Mi meining er at institusjonane sjølve burde få legge planar for korleis avsetningane skal byggast ned ut frå lokale forhold og behov. Høgskulen i Volda har lagt ein plan for dette og den burde vere god nok.

Høgskulen i Volda har svært store investeringsbehov både i 2021 og 2022:

  • Mediehuset treng inventar og medieteknisk utstyr. Dette er stipulert til ca 30 millionar kroner.
  • Hans Strøm-huset treng ei kraftig fornying: Ventilasjon, ombygging av lokala som Avdeling for mediefag flyttar ut av, og så har huset vorte nokre år. Truleg snakkar vi om minimum 30 millionar kroner her også, bygd på erfaringstal frå utbetringa av Henrik Kaarstad-huset.
  • Den heilt nye Campusutviklingsplanen inneheld mange spennande og viktige tiltak som vil vere kostesame å gjennomføre. Ombygging av kantine/biblioteksområdet er berre eitt av mange aktuelle prosjekt.

Summen av alle desse investeringsbehova blir truleg større enn avsetningane våre. Vi må ta høgde for at arbeidet med Hans Strøm-huset kan bli dyrare når vi og Statsbygg får tid til å detaljplanlegge prosjektet.

Med dei nye reglane kan vi bli dobbelt straffa om vi må sende tilbake pengar til statskassa fordi vi ikkje rekk å planlegge – eller får godkjent investeringsplanar: Først ved at vi faktisk skal gjennomføre prosjekt som har vorte utsett, men kanskje med mindre pengar å rutte med. For det andre ved at når vi faktisk skal gjennomføre investeringane så er pengane borte.

Derfor håpar og trur også at vi kan få ei eingongsløyving til medieteknisk utstyr i mediehuset – det er viktig for oss og for norsk medieutdanning og det er alt for enkelt å tru at med store avsetningar så har vi råd til «alt» eller at det er lett for oss å finansiere utstyr til det nye mediehuset med avsetningane vi alt har.

Orientering til høgskulestyret, 29.10.2020

Høgskulen har styreseminar og styremøte i oktober 2020 på Quality Ulstein Hotell. Bilde frå styreseminaret.

På kvart styremøte gjev rektor ei kort orientering om ting som har skjedd og skjer og som styret bør kjenne til. I tillegg til denne orienteringa er det mange andre kanalar til informasjon om aktuelle saker ved Høgskulen i Volda. Rektor skriv også eit nyhendebrev som vert send til alle tilsette og til media. Dei er tilgjengelege på nettsidene våre.

KORONA-situasjonen

Statsråd for forsking og høgare utdanning Henrik Asheim hadde i går tidleg møte med UH-sektoren om smittesituasjonen. Han gjorde det der klart at det ikkje er aktuelt med nedstenging av høgskular og universitet no. Det vert opp til lokale smittevernmynde å vurdere kva tiltak som er nødvendige, så høgskular og universitet blir oppmoda til å ha tett kontakt med sine kommunar for å vurdere aktuelle tiltak.

Det har ikkje kome referat frå møtet frå Kunnskapsdepartementet, men slik eg tolka møtet så vert avstandskrava på ein meter oppretthaldt for undervisning, så vi kan ikkje ta inn fleire studentar i undervisningsroma enn vi ha ri dag.

Kriseleiinga ved Høgskulen i Volda har no møte 1-2 gongar i veka. Vi har i det siste gjort to beslutningar som kan nemnast særskilt:

For det første har vi bestemt at alle eksamenar etter 1. november blir digitale. Det blir altså ikkje skriftlege skuleeksamenar. Dette er også kommunisert på våre nettsider og i andre kanalar, blant anna gjennom media.

Ny doktor: Kim-Daniel Vattøy

Helsing til Kim-Daniel Vattøy i høve disputasen 23.10.2020. Disputasen vart gjennomført som videokonferanse der Vattøy deltok frå kontoret sitt på Høgskulen i Volda. Og etter disputasen vart disputasen markert med ei samling i kantina.

Les omtale av disputasen på nettsidene våre.

På vegne av alle tilsette og studentar på Høgskulen i Volda har eg den store gleda av å gratulere deg med ein framifrå gjennomført doktordisputas. Eg vil også gratulere professor Siv Måseidvåg Gamlem, HVO, som i lag med professor Kari Smith, NTNU, har vore rettleiarar. På kandidaten kjenner ein professoren blir det sagt.

Om vi ikkje akkurat skal takke for at vi har fått korona, så skal vi alle fall seie at utan korona så hadde ikkje NTNU rigga opp videooverføring og gitt så mange av din familie, dine kolleger og venner på Høgskulen i Volda fått med seg disputasen.

Prosjektet ditt er sterkt inspirert av masteroppgåva di, og det håper eg alle som tenker i retning av eit doktorgradsprosjekt legg merke til. Det er eksemplarisk å tenke slik, og bore vidare, å gå i djupna på eit tema som du har vorte interessert i. Då kan vegen framover mot eit djuptgåande doktorgradsprosjekt og ein etterlengta disputas bli god! Det må også leggast til at eg du fekk kraftige og oppmuntrande dytt frå fagmiljøet på engelsk ved Høgskulen i Volda – eit fagmiljø som du har vorte eit fullverdig medlem av.

Kulturmøte (1875): Ivar Aasen og «Heimsyn»

Helsing til forskarseminar: «Kulturmøte og interkulturell kommunikasjon»Samling på Sæbø, 22. oktober 2020.

Masterstudiet «Kulturmøte» ved Høgskulen i Volda omtalar seg sjølv slik:

«Med utgangspunkt i faga historie og religion, er Master i kulturmøte eit studium om møte mellom kulturar: regionalt, nasjonalt og internasjonalt.
Reiseverksemd, migrasjon og nye kommunikasjonsteknologiar fører menneske frå ulike kulturar i tettare kontakt med kvarandre. Denne utviklinga skaper behov for å forstå kulturmøte både i eit historisk perspektiv og i notida.»

Det er fagmiljøa på Institutt for historie (ASH) og Institutt for religion, livssyn og kyrkjefag som deler på ansvaret for masterutdanninga. På seminaret «Kulturmøte og interkulturell kommunikasjon» på Sæbø 22. og 23. var forskarar frå miljøa samla i lag med forskarar frå fleire andre høgskular og universitet. Det er kjekt at det faktisk går an å arrangere slike forskarmøte i desse koronatider, og når seminaret er på Sæbø veit vi at då har spesielt tilreisande deltakarar fått ein ekstra dimensjon på seminaret gjennom opplevinga av å kome til sjølve Fjord-Noreg.

I vår omskiftelege tid er kunnskap og medvit om kulturmøte livsviktig både for kvar einskild av oss, men også for demokrati, kommunikasjon og vitskap.

Ivar Aasen hadde noko verdfullt å seie også om dette. I 1875 gav han ut boka «Heimsyn», som hadde undertittelen: «Ei snøgg Umsjaaing yver Skapningen og Menneskja, tilmaatad fyre Ungdomen». Boka vart gitt ut med anonym forfattar. Ut frå tittelen får ein inntrykk av at det er ei lærebok, så antakelig hadde ikkje boka scora så høgt i dagens tellekantsystem. Men boka inneheld likevel interessante og viktige bidrag – også i eit Kulturmøte-perspektiv.

Kapittel nr 6 i boka heiter «Um Menneskja» og etter mange sider av beskrivande slag sluttar kapittelet med at Aasen kjem med sine vurderingar av ulike folkeslag. Eller heller: Vurderingar av vurderingar av ulike folkeslag og kven som har rett til å kalle andre for «villmenn». Og i konklusjonen er Aasen veldig klår:

Og kvat som no elles kann skorta hjaa desse Folk, so hava me ingen Rett til aa vanvyrda deim, um dei ikkje era heilt upp slike, som me vilde, at dei skulde vera.

Så vi kan kanskje seie at tankar om Kulturmøte heilt sikkert kan førast attende til Ivar Aasen i 1875, noko som kan vere verdt å minnast sidan Ivar Aasen er ein av dei intellektuelle forfedrene som Høgskulen i Volda reknar som viktig for si historie.

Slikt kan også vere viktig å ta med seg i desse tellekant og NOKUT-tider og i alle fall på eit seminar som har kulturmøte og interkulturell kommunikasjon som tema.

Heimsyn har ei eiga side på Aasentunets nettsider – der kan ulike utgåver av boka lesast.

Her er heile avsnittet frå «Heimsyn»:

Millom dei mange Folkeslag utyver Jordi er sume fjølmennte og megtuge, og sume faamennte og litet vinnande. Um nokre Ætter heiter det, at dei veikna
og minka av; og um sume av deim heve det og voret sagt, at dei hava so litet Vit, at dei ikkje era fullføre til nokon Trivnad elder Framgang. Men me faa no ikkje tru alt, som me høyra um slike Ting; for slike Smaafolk hava no jamnan den Uheppa, at
dei verda vanvyrde av dei storlaatne Framandfolk, som ferdast imillom deim, og som alltid vilja tru, at deira eigen Husbunad er den einaste sømelege, og at alt annat er berre Vyrdløysa og Villmannskap.

Vistnog er der vel ymse Folkeslag, som liva i myken Villskap med ymis Utru og Used; men so høyra me ogso Merke paa, at dei sokallade Villmenner paa ymse Stader kunna hava mange store Dygder og derimillom ein stor Vyrdnad fyre Rett og Sanning etter den Lærdom, som dei eingong hava fenget.

Og kvat som no elles kann skorta hjaa desse Folk, so hava me ingen Rett til aa vanvyrda deim, um dei ikkje era heilt upp slike, som me vilde, at dei skulde vera.

Sivert Aarflot-huset: Grunnstein, hjørnestein, merkestein

Talar i høve nedlegging av grunnstein for Sivert Aarflot-huset, 1.10.2020.

Nedlegging av QR-grunnstein. Frå venstre Jens Kristian Hersløv, Statsbygg, Johann Roppen, rektor og Lars Ole Tomren PEAG/K.Nordang. Foto: Tone Solhaug, Høgskulen i Volda.

Omtale av grunnsteinsnedlegginga på www.hivolda.no.
Video frå Nærnett si strøyming frå grunnsteinsnedlegginga.
Lenka som den digitale grunnsteinen peikar til.

Dette er ein merkedag for Høgskulen i Volda, for studentar og for tilsette. Og særleg for tilsette og studentar på Avdeling for mediefag. Det er helst dei som kjem til å få sin arbeidsdag i dette huset når det opnar neste sommar. Men huset er for heile høgskulen, for Volda og for Noreg.

Eg er difor glad for at mange som har valt å vere med på denne symbolske handlinga, på denne merkedagen.

Ein merkedag og ein grunnstein er begge forsøk på å fange sjøve tida.

Og kva er vel meir varig og evig enn – stein? Så vi kan ha forventningar til at ein grunnstein er varig.

Så det er mitt og alle på HVO sitt ønske at denne merkesteinen, denne grunnsteinen, skal «standa lika traust» som fjella i syningom, som Ivar Aasen seier i diktet «Dei gamle fjelli».

Nedsetting av ein grunnstein er altså ei ytterst symbolsk handling, ei markering av fellesskap om bygging av eit hus.

Helsing i høve tildeling av HVOs FoU-pris for 2020: Inger Marie Okkenhaug

FoU-prisvinnar 2020: Professor Inger Marie Okkenhaug. Foto: Tone Solhaug.

«She Loves Books & Ideas, & Strides along in Low Shoes Like an Englishwoman»

Denne tittelen er henta frå ein av dei mange publikasjonane til årets FoU-prisvinnar ved Høgskulen i Volda. Passar tittelen også på prisvinnaren? Delvis. Bøker og tankar likar ho. Om ho likar seg best i lave sko er eg ikkje heilt sikker på og engelsk er ho ikkje. Men det er definitivt slik at ho «strides along» på den globale forskings- og kunnskapsarenaen.

I publiseringsdatabasen Cristin står årets prisvinnvar oppført med over 161 arbeid – dei aller fleste av dei på engelsk og mange på høgt verdsette internasjonale forlag og tidsskrift. 

«So she strides along and writes like an Englishwoman.»

Årets prisvinnvar fekk tittelen dr.art ved UiB i 1999:  Avhandlinga heitte «The quality of heroic living, of high endeavour and adventure: Anglican mission, women and education in Palestine, 1888-1948». Også hovudoppgåva handla om den same delen av verda og den same tida.

Den internasjonale og til dels globale orienteringa finn vi igjen i titlane i bøkene og artiklane ho har skrive. Ho har besøkt og forska i ei rekke land:

Noreg og Sverige. Og Tyrkia – store delar av det ottomanske riket. Balkan, Armenia, Libanon, Palestina, Syria, Uganda og andre land i Afrika, Kina og  USA. Ho skriv om byar som Bergen, Jerusalem, Aleppo, Fancheng  i Kina, New York, Minneapolis, Chicago.

Men også Tysfjord og Inntrøndelag.

Kva er det ho vil i alle desse landa, denne produktive historikaren vi snart skal møte? Ho vil nok seie det sjølv på ein langt betre måte enn eg klarer, men enkelt sagt skriv ho om kulturmøte. Og særleg om kulturmøte mellom religionar, kvinner og menn. Eller kanskje meir avgrensa: Skandinaviske kristne kvinnelege misjonærar og lærarar i møte med andre språk, religionar og kulturar.

Orientering til høgskulestyret, 10. september 2020

På kvart styremøte gjev rektor ei kort orientering om ting som har skjedd og skjer og som styret bør kjenne til. Desse orienteringane vert også lagt ut på rektorbloggen.


I tillegg til denne orienteringa er det mange andre kanalar til informasjon om aktuelle saker ved Høgskulen i Volda. Rektor skriv også eit nyhendebrev som vert send til alle tilsette og til media. Dei er tilgjengelege på nettsidene våre.

***

Alle studentar og tilsette har fått merke at vi har fått nytt system for tilgangskontroll, altså nøkkelkort, til høgskulen. Det er same type som i mediehuset. Det er eit kjempestort prosjekt som berre måtte gjennomførast trass i alt anna som skjedde samtidig. Det ser ut til at prosjektet har vorte gjennomført på ein god måte og i neste fase vil nøkkelkorta bli bytta ut med tilgang via mobiltelefon.

NOKUT-tilsynet med høgskulens kvalitetssystem skrid framover. NOKUT kjem ikkje på besøk til Volda, men slik det ser ut no blir det 3. og 4. november digitale møte med NOKUTs representantar.

Høgskulestyret skal ha orientering om nokre faste saker i kvart møte – men denne gongen får styret orientering om dei faste sakene på det vanlege sakskartet:

  • I saka om opptak på alle utdanningane får vi også orientering om opptak til lærarutdanningane. 
  • Vi får ei eiga orientering om framdrifta i arbeidet med mediehuset. 
  • Korona er i høgste grad aktuelt og står også med ei eiga sak på dagsorden. Eg kan i denne samanhengen informere styret om at vi prøver å få til internasjonalisering, studentutveksling, våren 2021. Søknadsfrist er 1. oktober, men avgjerd på om dette faktisk blir gjennomført og korleis tek vi før 1. november. 

Når det gjeld strukturprosessen og samarbeid med andre institusjonar så er det lite anna å melde enn at vi held fram med samarbeida som alt er i gang, men det er neppe tida for å prøve på så mykje nytt no. Heile sektoren har nok med å halde i gang tilnærma normal aktivitet.  

  • Vi har ikkje høyrt noko meir frå Universitetet i Bergen når det gjeld muleg forlenging av samarbeidsavtalen som gjekk ut i fjor. Samarbeidet med Universitetet i Bergen om Norsk ordbok og språksamlingane held fram.
  • Vi har rekordstor søking med heile 90 studentar som har sagt ja til å delta på vidareutdanninga «Leiing i helse- og sosialtenesta», også kalla LIHS. Dette er eit mangeårig samarbeid med Høgskolen i Molde og NTNU i Ålesund med Volda som koordinerande instiusjon hausten 2020 og 8 samlingar i Volda.
  • Fellesgraden i helse- og sosialfag i samarbeid med Høgskolen i Molde går jamt og trutt, og vi ventar framleis på den første disputasen i Volda.
  • Fjordkonferansen og Fjordantologien er no inne i ein ny fireårssyklus der Høgskulen i Volda har eit koordinerande ansvar. Dei tre andre institusjonane som er involverte er Høgskolen i Molde, NTNU i Ålesund og Høgskulen på Vestlandet. Sparebanken Møre held fram samarbeidet med konferansen og bokutgjevinga og har gjeve tilsagn om tilskot også for i år og dei tre neste åra. Det set vi stor pris på. Fjordkonferansen blir arrangert i Loen i november, så sant det er forsvarleg. I 2021 blir konferansen truleg arrangert i Molde.
  • Vi held også fram dei regionale samarbeida med iKuben i Molde, Skaparhuset i Ulsteinvik og vi er til stades i Norsk maritimt kompetansesenter i Ålesund gjennom Ålesund kommunes prosjekt Framtidslaben.
  • Vi er også med i arbeidet med ny Forskings- og innovasjonsplan for Møre og Romsdal fylke ved at rektor er med i styringsgruppa.  

Flyplass og studiestad, eller: «Ein student og ein gris»?

Høgskulen i Volda: Ikkje langt til surfing på Flø.

Det vart tidlegare sagt at «Ein volding overlever fint på ein student og ein gris». Men slik er det ikkje lenger. Grisen er borte, og studentane deler no Volda med alle andre kommunar i regionen. Stadig fleire høgskuletilsette og studentar dagpendlar til Høgskulen i Volda. Det er fordi dei kan, på grunn av betre vegar. Dette er viktig fordi dei som tek kortreist utdanning også blir verande i regionen etterpå, i langt større grad enn dei som flyttar bort for å ta utdanning. Professor Kåre Heggen ved Høgskulen i Volda har levert overtydande dokumentasjon på dette i fleire forskingsarbeid.  Møre og Romsdal er prega av fråflytting, og styrking av kommunikasjonar og styrking av høgare utdanning er to sider av same sak for å prøve å snu denne utviklinga.

På samferdselspråk betyr dette at gode studiestader er avhengige av gode vegar, eit godt kollektivtilbod, men også gode flysamband for å vere interessante for studentar og tilsette.

Så vi bør nok vri litt på ordtaket: «Volda overlever fint på studentar og ein Dash frå Widerøe.» Men no er Dashen i fare gjennom rutekutta vi har sett dei siste åra.

Høgskulen i Volda har gjennom 50 år hatt stor glede av at Hovden flyplass ligg 10 minutt unna inngangsdøra vår. Særleg dei åra vi hadde 5-6 daglege turar til Oslo var det lett å hente inn og sende ut flinke fagfolk. Også professorarar vil gjerne reise til og frå på dagen, så sant dei kan. Våre interne teljingar tyder på at på dei fleste flyavgangar frå Hovden så sit det ein eller fleire høgskuletilsette. Ca 80 prosent av flyreisene våre tilsette tek går over Hovden. Studentane har også vore flittige brukarar av flyplassen, både når dei skal flytte inn på hybelen i Volda, men også for å reise på studieturar, utveksling, eller heim til mor. Rundt 1/3 av våre studentar kjem ikkje frå Møre og Romsdal eller Sogn og Fjordane, og særleg for dei er gode flyruter viktig. Det er difor alvorleg for Høgskulen i Volda når rutetilbodet på Hovden blir dårlegare. Det ville vere svært ille om det ikkje blir bygd opp att etter koronaen.

Korona 2.0: Robust i revers?

Studiestart 2020: Frå venstre Faddervekesjef Helena Heimer Rognstad, leiar i Studentparlamentet Trym Rimmen og rektor Johann Roppen.

I strukturprosessen vart ordet «robust» brukt og misbrukt og oppbrukt – og så vart det gløymt. Men det handla eigentleg om å bygge færre og større institusjonar, og det har jo skjedd. Vi fekk ofte høyre at Høgskulen i Volda ikkje var så robust. Vi er i alle fall ikkje store. Men det skal vi kanskje vere glade for.

Vi går no inn i ein ny koronafase. Kanskje kan vi kalle det fase Korona 2.0. No skal vi ikkje lenger stenge ned, men opne opp, og samtidig halde koronaen ute. Det er nytt og vanskeleg.

Her er samlesida med koronainformasjon på våre nettsider.

Eg håper og trur at vi i Volda er ein dei mest robuste høgskular og studiestader i landet når det gjeld pandemi-vern. I alle fall har vi potensiale til å vere ein av dei aller sikraste studiestadene hausten 2020. Men som så ofte før – det kjem an på oss sjølve og koronaen har så langt vist seg å vere svært så spreiingsdyktig.

Kva er det som kanskje gjer Volda til ein robust høgskule og studiestad?

  • Vi er ein liten og oversiktleg høgskule og studiestad – vi har god oversikt over kvarandre. Det betyr blant anna at vi kan ha korte beslutningslinjer og kort avstand mellom studentar og tilsette. Kriseleiinga har hatt 30-40 møte sidan 12. mars, og i kriseleiinga er dei mest relevante leiarar og fagpersonar i pandemi-samanhengen samla på ein Zoom-skjerm. Det har i mindre grad vore nødvendig med møte-om-møta i ettertid eller i andre einingar i organisasjonen. Informasjonen frå kriseleiinga ved høgskuledirektøren har etter det eg har registrert fungert svært godt. Og det gir tryggleik. Vonleg kan også gi raske rsultat det skulle bli nødvendig med smittesporing.