Kategori: Undervisning

Poster-sesjon

I emnet «Prosjekt i praksis» skal studentane i praksis gjennomføre eit enkelt forskingsprosjekt i praksisfeltet. Dette gjer dei i grupper på 5. Tema spenner frå inkludering av funksjonshemma, via rehabilitering etter fengsel og mental helse hos flyktningar til spiseforstyrringar og psykisk helse hos barn og unge.

Som del av opplegget skal studentane både gjennomføre ein poster-sesjon og ein munnleg presentasjon etter mal av vitskapleg forskingskonferanse. Før kvar av desse ligg der ei undervisningsøkt om korleis ein utformar og gjennomfører desse to typane formidling. I tillegg til dei generelle måla i emne- og studieplan som er knytt til kompetanseutvikling knytt til formidling, er grunnane til poster-sesjonen:

Som del av undervisningsopplegget fekk studentane «krav til innhald» på posteren og den tilhøyrande presentasjonen:

Vidare fekk dei «krav til utforming» og døme på posterar.

Sjølve sesjonen vart gjennomført i tre omgangar. I første omgang stod gruppe 1-7 framfor sine posterar, medan gruppe 8-20 gjekk frå poster til poster. Gruppene som gjekk rundt gjekk vidare kvart 5. minutt, Kvar gruppe presenterte dermed opplegget sitt 7 gongar og fekk innspel frå 13 grupper. Det var altså to og to grupper som gjekk saman rundt i lokalet. I neste omgang stod gruppe 8-14 framfor sine posterane medan gruppe 1-7 og 15-20 gjekk rundt. I siste omgang stod gruppe 15-20, medan dei andre gjekk rundt.

Posterane hadde samla sett god kvalitet, men det var også ein viss skilnad i kvalitet der det var tydeleg at nokre grupper hadde jobba betre med teksten enn andre.

Eit lite utval som viser variasjonen i design og tema:

  

Diskusjonen studentane imellom såg for meg ut til å vere veldig god. Dei stod stort sett i ein ring der gruppa som presenterte først prata i 1-2 minutt, og der resten av tida vart nytta på spørsmål frå dei andre studentane.

På slutten av økta la eg ut ei enkel spørjeundersøking på 5 spørsmål i SurveyXact. Der var 101 studentar, og det var 99 som svarte.

Spørsmåla var:

  • Kor nyttig var det?
  • Kor intenst/travelt var det?
  • Kor kjekt var det?
  • Kor skummelt var det?
  • Denne hendinga kom a) for tidleg, b) passeleg c) for seint

Svara viser under. Eg er såleis ikkje i tvil om at dette var ei positiv hending for studentane. Eg er heller ikkje i tvil om at det var ei hending som stetta alle måla eg hadde med den.

 

 

Skrivekurs

Kvart år startar vi første semester med eit gruppedelt opplegg for førsteårsstudentane. Eit av elementa i dette opplegget er skrivekurset som eg har hatt ansvaret for dei siste to åra. Kullet vert delt i tre, slik at alle opplegg vert køyrt 3 gongar, i grupper på mellom 30 og 35 studentar.

I skrivekurset har eg tre element:

  • Førelesing på omlag 45 minutt som omhandlar verdien av å skrive i studiet.
  • Bruk av referansefunksjonen i Word
  • Skriving av ein-sidar og samtale om denne med andre studentar.

Førelesinga i er ei tradisjonell førelesing der eg går gjennom ulike aspekt ved verdien av å skrive i høgare utdanning. Poenget mitt er at skriving både er studiekompetanse og yrkeskompetanse, og at om ein ikkje meistrar det så taper ein både i studiesituasjonen og i yrkeslivet. Det gjer at studentar både må skrive og snakke med andre studentar for å aktivere omgrep som vert introdusert i studiet.

Referansefunksjonen i Word introduserer eg ved å setje studentane til å jobbe seg gjennom ein video eg har lagt på Youtube. Studentane sit i klasserommet og ser videoen, jobbar med Word – og eg går rundt og hjelper dei som rettar opp handa. Dei får dermed jobbe i sitt tempo, diskutere seg imellom og eg kan hjelpe dei som har problem som går djupare enn det å ikkje få med seg ein demonstrasjon på lerretet. Til dømes fordi dei har feil versjon av Word, eller at dei ikkje kjem seg inn på nettet. Eg gir dei også lenka til døma eg har på bruk av referanser. Eg meiner dette er ein god måte å tilpasse undervisninga til den einskilde på.

Skrivinga handlar om at dei skal skrive ein ein-sidar om førelesinga. Dette gjer eg for at dei skal kome i gang med skriving. Eg tippar at det er 95% av studentane som skriv ein slik ein-sidar i i løpet av økta. Mange av dei som ikkje skriv har til dømes ikkje med seg datamaskin, eller den er oppteken med ei oppdatering eg har fått dei til å starte medan vi jobba med Word. Det er med andre ord berre nokre svært få som ikkje skriv fordi dei ikkje får det til eller ikkje vågar. Etter nokre og tjue minutt skriving ber eg dei avslutte, røyse seg, finne nokon dei ikkje har snakka med før og bytte datamaskin med dei. Dei skal så lese kvarandre sine tekster og snakke saman om teksten.

I år avslutta eg med ein mentimeter-presentasjon. Av dei 93 studentane som svarte, var det 10 som snakka med 1-2 andre studentar (6 av desse var i eine gruppa, og det var den eg gjennomførte i eit auditorium…). 45 snakka med 3-4 andre studentar og 36 snakka med 5-6 andre studentar. Når eg spurde etter det dei meinte var hovudverdien av økta, fekk eg 87 svar. Som forskar må jo desse kodast, må vite!

Ved hjelp av favoritt CAQDAS-programmet mitt, MaxQDA, koda eg først empirinært med 97 kodar som eg grupperte til 8 kodegrupper om eg igjen kunne finne fire hovudkategriar i. Ut frå dette ser eg dermed at verdien av opplegget går langs fire dimensjonar:

  • Det å gi og få kommentarar: Dette handlar både om det å bryte isen og få og ta imot kommentarar på eigen tekst, og det å kjenne på verdien av prosessen til dømes i form av auka motivasjon
  • Det å lære av og saman med andre: Dette handlar om at studentane opplevde at dei lærte noko av det å diskutere teksten med andre studentar.
  • Det å få innsyn i andre sitt perspektiv: Dette handlar om uttrykk av ei erkjenning av at det å få innsyn i korleis andre tenkjer både om temaet for ein-sidaren og om sjølve ein-sidaren er nytig for eiga forståing. 
  • Det å få erfaring med ei aktiv studentrolle: Dette strekkjer seg frå kunnskapar om krava til å vere student, via verdien av kontakt med andre til det å kome i gang med skriving og det å dele det ein har skrive. 

Alt i alt ser det ut for at eg har lagt eit grunnlag for at studentane skal ha verkty til å gjere noko med kjepphesten min i høve undervisning:

Den som lærer mest i eit klasserom er den som er mest aktiv – og alt for ofte er det læraren….

Oppgåveveke

På andre semester har vi i utgangspunktet ein struktur, der to veker med undervisning vert etterfølgt av ei oppgåveveke. Ideen at at studentane skal ha høve til å aktivere og utvide kunnskapen som dei har jobba med i dei føregåande vekene, aktivere omgrep frå teorien, opparbeide erfaring med tenkemåten i undersøkingsfasen av saker og opparbeide erfaring med faglege samtalar og skjønnsutøving.

Veka har tre delar:

  1. Introduksjon der studentane i tillegg til orienteringa om oppgåva fekk høyre Kyrre Gimstad, som er teamleiar for undersøkingsteamet for barnevernstenesta i Volda, Ørsta, Hornindal, Ulstein og Hareid fortalde om korleis dei jobba.
  2. Gruppearbeid i der studentane skulle spesifisere kasuset nærare, identifisere relevante informantar, skrive ut tenkte referat frå samtalar med informantar, og skrive ut ein tiltaksplan.
  3. Seminar der vi slår saman fire grupper. Her presenterer studentane kasusa sine, får ny informasjon om koplinga mellom kasusa, og dermed skal sjå kva innverknad denne nye informasjonen har for kasuset.

Kasusa var veldig opne. Grunnen til det, var at studentane skulle ha høve til å utvikle kasusa og dermed aktivere kunnskap i ein kreativ prosess. Eg har stor tru på at dette aktiverer kunnskapen på ein betre måte, enn om dei er på jakt etter det som dei trur vi definerer som det «rette» svaret.

Den nye informasjonen vart gitt i form av ein video, som kopla alle kasusa til kvarandre på ein eller annan måte. (Og for dei som har grunnlag for å tolke konteksten i videoen, opnar det også for å tolke leiaren av barnevernstenesta i eitt nytt lys….) Poenget med desse koplingane var at diskusjonen ikkje skulle bli at medstudentar eller rettleiar utførte ei vurderinga av det studentane hadde prestert, men at dei kunne ta tankane eitt steg vidare inn i ein ny kreativ prosess der dei kunne leite etter nye tolkingar. I kva grad studentane opplevde dette avheng av om dei hadde godt gjennomarbeidde kasus, om dei er trygge nok i gruppa til å vere kreative saman, og ikkje minst om rettleiaren klarer å legge til rette for denne typen prosessar.

For å setje oppgåveveka inn i eit større læringsperspektiv, spelte Gerd Skjong og eg inn ein ny video som vi la ut til studentane på slutten av dagen.

Kalendar i Canvas

I måten vi brukar Canvas på, har vi valt å legge det som har med innhald å gjere i «modular» og det som ha med undervisning å gjere i kalendaren.

Hausten 2017 la vi inn i kalendaren manuelt, og studentane likte det veldig godt. Då kunne vi legge inn det som hadde med nå studentane skulle møte, kvar dei skulle møte og kva som var innhaldet i kalendaren, medan innhaldet var organisert etter tema og ikkje tid.

Dette var ein rimeleg omfattande jobb – men det verste var at om det skjedde endringar i rom-booking – så kom ikkje dette inn i Canvas. Vi har difor kjøpt ein integrasjon mellom rombookingssystemet til høgskulen i Canvas. Dette fjernar mange arbeidstimar, men enno viktigare er det at endringar i rombookinga vert synleg for studentane.

Denne integrasjonen vert rulla ut i løpet av februar. For å førebu dei tilsette på endringa, har vi laga denne videoen.

Oppmøte og kalendar i Beta-versjon

Dagen har gått med til å gjere klart til semesterstart på to område: Oppmøteregistrering og semesterplan.

Oppmøteregistrering

Hausten 2017 gjekk vi over til digitalt sjølvregistrert oppmøte. Før det var løysinga papirlister. Vi har eit håp om at vi skal få til ei skikkeleg digital løysing etter kvart, men fram til då må vi ha noko anna.

I haustsemesteret nytta vi rekneark som studentane fylde ut. Det var mykje tull og mykje ball, både for studentane og tilsette. Vårsemesteret prøvar vi noko anna: Web-basert registrering. Programmeringsjobben er gjort av IT-avdelinga på oppdrag frå oss. I morgon vert det spanande å sjå om det fungerer…

Semesterplan

Ei anna utfordring vi har hatt, er knytt til det å gi studentane oppdatert informasjon om førelesingstidspunkt og stadar. Vi har trykt opp hefte til dei, som omlag har vore utdaterte før dei har blitt delt ut. Med Canvas har vi høve til å lage ei kopling til timeplanprogrammet til hvo, og dermed kunne fase ut hefta. I løpet av våren håpar vi på ei betre integrering mot Canvas, slik at førelesingane kjem inn som hendingar i kalendaren.

Video som tilpassing

Vi krev at studentane skal nytte APA når dei skriv oppgåver. Dette vert monaleg enklare om ein nyttar referanseverktyet i Word. Men det å gi 130 studentar opplæring i bruk av referanser i Word er krevande.

Ei sentral utfordring i all undervisning er tilpassing. Når det er stort spenn i gruppa, er tilpassing krevjande, men konsekvensen av dårleg tilpassing er ikkje alltid like godt synleg. Når ein skal undervise ei gruppe i verktybruk, vert det ofte slik at dei raskaste vert sitjande og vente, medan dei seinaste ikkje klarer å henge med. Nokre kan mykje frå før, er trygge og lærer fort. Andre kan lite frå før, er utrygge og treng meir tid på å lære.

Når det er tale om verktybruk, er den enklaste forma for tilpassing, tilpassing av tid. Det er ei krevjande øving – med mindre ein flyttar dei generelle forklaringane over på video, og nyttar tida ein har saman med dei lærande til å svare på spørsmåla deira.

Eg har difor spelt inn ein kort introduksjon til refranser i Word som eg legg i e-læringsverktyet vårt. Undervisningsøkta vert då ikkje at studentane skal gjere som eg seier og viser. I staden sit studentane med videoforklaringa på skjermen sin, og gjer det same – i ulikt tempo. Då har eg frigjort mykje tid, slik at eg kan bruke tida på å hjelpe dei som har noko å spørje om.

Videoen er her:

Studentane sine tilbakemeldingar på bruk av surveyverkty i undervisninga

Eg har skrive om at eg har nytta Twitter og Surveyverkty i undervisninga for å legge til rette for studentaktiv læring. Etter at eg hadde gjennomført eit undervisningsopplegg om organisasjon og leiing i offentleg sektor (2t + 2 t +3t) der eg i stort monn hadde nytta surveyverkty for studentaktiv læring, køyrde eg ut ein survey til studentane.

Eg sende den til e-postadressene til studentane, 102 studentar, og fekk 42 svar.

Studentane var overveldande positive, og over 90% av studentane rapporterte at dei vart 1) meir motiverte, 2) meir aktive, 3) trivdes betre  og 4) lærte meir gjennom denne undervisningsforma enn elles. Dette var for meg overbevisande!

I form av eit fritekstfelt, ba eg studentane skrive kvifor dei var fornøgde. Svara handla i grove trekk om at variasjon i undervisninga er ein bra ting og at anonym skriftleggjering ga god læring. Nokre døme:

  • Jeg er fornøyd med undervisningen fordi den er variert og studentene får være deltakende.Vi får litt teori og får satt det i tankeprosses med en gang gjennom spørreskjema og felles gjennomgang.
  • Det å bruke spørreskjema gjorde at fleire blei deltakande, og at ein faktisk må følge med i timen. Det gjore det lettare og kjekkare å følge med.
  • Dette skaper en aktiv læringsprosess som skapte et godt engasjement i undervisningen.
  • Det som gjer meg fornøgd er ditt engasjement for temaet og din iver for formidling av temaet. Du trekk inn uvante og interessante læringsformer som klassa aldri har vore borti og som trekk mykje av oppmerksomheita mot temaet. Fortsett med det!
  • Kreativ undervisning som gjer det litt fengande for oss som ikkje er så glad i organisasjonsteori.
  • Lærte mye ved å se hva andre mener om samme tema/spm. Få litt inspirasjon.

Når eg spurde meir spesifikt om kva som var bra med å bruke spørjeskjema, fekk eg ein del overlappande svar, men også nokre svar som var meir utfyllande på kva som var bra. Det var tydeleg at studentane sette mest pris på, var knytt til at dei fekk svare anonymt, fleire fekk delta, og svara vart brukte i den vidare undervisninga i emnet. Nokre døme:

  • Man trenger ikke rekke opp hånden for å svare, noe som få liker å gjøre når vi er så mange i klassen.
  • Man får se resultatet av mine egne tanker vs andres tanker.
  • Her får vi på en måte bruke teorien i praksis. Jeg liker også at vi går gjennom spørreskjemaene sammen etterpå – da får jeg sett hvor jeg har svart riktig og feil, og lærer _myyyye_ mer av det.
    I tillegg får jeg en god mestringsfølelse når du leser høyt noen av svarene, og det er noen av mine svar somblir sagt høyt. Da blir jeg stolt, haha.
  • Reflekterende læring ved å bruke egne erfaringer og tanker.

Når eg spurte kva som var dumt med å bruke spørjeskjema kom der også nokre svar. Mange færre enn dei som var positive, og mange av dei skreiv «ingenting». Flesteparten av dei som då stod att handla om at eg hadde laga eit skjema som var for stort (eg hadde sett av 40 minutt til det). Mange av dei andre var opptekne av at det vart dødtid for dei som var raskast til å svare. Den som kom med den mest interessante kommentaren var denne:

Er ikkje kvar dag vi er like pratesalige, men når klassa først har blitt aktivisert på måten du no har gjort, trur eg at folk hadde deltatt enda meir aktivt med open diskusjon og spørsmål muntleg. Ein større kombinasjon mellom desse hadde vore ypperleg!

Dette skal eg ta med meg!

Survey-verkty i undervisninga

Det å legge til rette for at studentane reflekterer under undervisningsøkta er viktig for meg. Eg har skrive om grunnen til dette, og eg har skrive om korleis eg har nytta Twitter i undervisninga. Twitter har fungert greitt, men eg er ikkje heilt nøgd. Eg veit eigentleg ikkje kvifor, men det gir meg (heldigvis) ein grunn for å leite etter andre måtar å legge til rette for at mange får reflektert og mange vert høyrde.

Høgskulen i Volda har kjøpt tilgang til surveyXact. Eg har nytta dette verktyet, og det er i prinsippet likt alle andre digitale surveyverkty. Ein lagar eit spørjeskjema, distribuerer det, og får ut rapportar. For meg er det viktig at det skal vere enkelt for studentane å ta del. Terskelen skal i prinsippet ikkje vere der. Difor gir eg studentane ei lenke og ei QR-kode dei kan nytte. QR-koden kan lesast på mobilen, t.d. i Snapchat, og lenka kan skrivast inn på både berbare og på telefonen.

Når surveyXact lagar lenker, vert dei ganske lange. Dømet under får til dømes lenka: https://svar.hivolda.no/LinkCollector?key=E1VU359Z3N9P. For å få den kortare, nyttar eg ein URLforkortar. Her har eg nytta http://goo.gl.

I undervisningsøkta ber eg studentane diskutere eit spørsmål i grupper på to til fire, for deretter å sende inn svaret. Medan studentane jobbar, tek eg fram undersøkinga og ser kva dei skriv. Når eit passeleg tal studentar har skrive noko meiningsfullt, byttar eg frå PowerPoint til rapporten eg har laga på førehand. Eg går då gjennom svara og peikar på dei elementa eg meiner er viktige for det vi skal jobbe vidare med. Eg nyttar den berbare maskina mi til å vise plansjane og den stasjonære i undervisningslokalet til å leite fram og klargjere det studentane skriv. Eg byttar mellom desse ved hjelp av kontrollpanelet på kateteret. Svara som studentane gav på dei fire oppgåvenem, lasta eg opp i læringsplattformen saman med plansjane mine.

Tekstsvar

Eg likar å legge inn ein refleksjon tidleg i undervisningsøkta. I dette tilfellet var temaet «Offentlege organisasjonar». Etter å ha gått gjennom den vanlege introduksjonen av tema og mål for dagen, slo eg fast at: «Ingen har sett ein organisasjon». Etter det gjekk vi rett på første refleksjonsøkt. Eg introduserer økta ved hjelp av følgjande plansje:

Både QR-koden og URLen fører til eit skjema som ser slik ut:

Sjemaet fungerer både på mobil og berbar. Studentane fyller inn kva dei meiner ein organisasjon er, og sender svaret. På dette spørsmålet fekk eg heile 53 svar frå omlag 100 studentar. Dei fleste svara var knytt til at menneske jobba saman mot mål. Her er eit lite utval av svara, der mange som var knytt til samarbeid mot mål er fjerna:

  • Mennesker som jobber sammen mot et bestemt mål
  • Organisme
  • En tjenesteyter
  • Det er en organisert virksomhet. Består av mennesker og et mål
  • En gruppe mennesker som jobber sammen om et felles mål
  • Er to eller flere mennesker som arbeider sammen for å utføre oppgaver der en skal oppnå et mer eller mindre klart definert mål. Altså, det er et bevisst, stabilt og målretter samarbeid mellom mennesker
  • Gruppe personer med satt struktur og regelverk som har et gitt formål.
  • En organisasjon er en gruppe mennesker som jobber mot et felles mål. Det skal være årsmøter, vedtekter,
    retningslinjer, et eller flere styrer (et nasjonalt, og eventuelt noen lokale styrer), og en skal være registrer i
    Brønnøysundregisteret (?).
  • Fleire mennesker som arbeider sammen og utfører en oppgave
  • Når en gruppe mennesker er sammen om et eller flere mål eller har like rammer

Eg viste svara som ein Word-rapport. På den måten kunne eg justere skriftstorleiken til noko som var lett lesbart for studentane.

Dei neste tre plansjane mine gjekk på kjenneteikn på organisasjonar ut frå pensumlitteraturen. Når eg gjekk gjennom dei, kunne eg vise til at svara deira hadde lite fokus på identitet og hierarki, men i stor grad på rasjonalitet.

Svare gjennom val av alternativ

Eit alternativ til det å hente inn tekst, er å køyre «meiningsmålingar» knytt til faste svar. I pensum er der ein forskingsrapport knytt til leiarar i offentleg og privat sektor. Eg laga eit spørjeskjema i surveyXact som såg slik ut:

Der var tilsvarande spørsmål for rektorar og bedriftsleiarar. I tillegg var der spørsmål om beslutningsstil og motivasjonsprofil. Resultata var slik:

«Fasiten» ut frå forskingsrapporten er at dei offentlege leiarane er mest forandringsorientert og bedriftsleiarane er i hovudsak personalorienterte.

Skillet mellom det studentane trur og det forskinga viser, gjer at eg kan justere fokuset mot der eg ser at det er grunn til å forklare og justere oppfatningane deia.

I sum

Eg fekk fleire svar gjennom bruk av surveyXact enn eg fekk gjennom Twitter. Det er tale om ei anna gruppe enn den gruppa der eg brukte Twitter. Det kan vere grunnen, men eg opplevde at bruken av surveyXact hadde ein lågare brukarterskel. Vidare er studentane anonyme i surveyXact, noko som gjer at det vert mindre farleg å skrive noko som er feil. Det eg ikkje fekk med surveyXact, var at studentane såg svara som dei andre gav etter kvart. Det har både positive og negative sider, men eg trur kanskje det er ei vinning for deira refleksjon sin del. Ein annan fordel med surveyXact i høve til Twitter, er at ein ikkje går inn i ein kommunikativ sjanger som ikkje oppfordrar til refleksjon. surveyXact gir også høve til å setje saman fleire spørsmål, slik at ein kan få ei lenger refleksjonsøkt.

I sum vil eg mest truleg ha surveyXact som førsteval neste gong eg treng eit verkty for studentaktivitet.

Gruppearbeid

Eg har ikkje noko enkelt forhold til gruppearbeid. Korkje som deltakar eller tilretteleggar. Korkje ut frå erfaring eller ut frå teori. Trass i dette gjer eg meg ofte nytte av gruppearbeid, både når eg skal få jobbar gjort og når eg skal legge til rette for læring.

I mi verd er det fire svært gode grunnar til å nytte gruppearbeid:

  • Kvaliteten vert betre
  • Arbeidet går fortare
  • Ein lærer meir
  • Det er kjekkare

Av og til vert det slik at alle fire vert innfridd. Av og til vert ingen innfridde. Grunnane til dette er mange, men det er nokre viktige brikker som må på plass om ein i det heile skal få til noko bra. Ein må stole på kvarandre, ein må tru at ein får noko att, men viktigast av alt er at ein har eit felles mål og avklara forventningar til kvarandre.

Som oftast deltek ein i gruppearbeid med ulike føresetnader. Ein har ulike kunnskapar på ulike område, og ein har ulike mengd tid, motivasjon og engasjement.

Når ein tek i bruk gruppearbeid for å løyse ei arbeidsoppgåve, er det ofte ganske enkelt. Dei som er med i gruppa er der på grunn av kompetanse og arbeidsoppgåver, og så forhandlar ein fram kor mykje tid den einskilde skal bruke ut frå kor mykje tid og engasjement den einskilde har. Det er mykje verre i undervisningssamanheng. For kva er målet med gruppearbeid når ein er student?

Som student skal ein lære ein del ting for å kvalifisere seg til eit yrke, men ein skal også løyse oppgåver som er knytt til studiet. Det gjer at den som er aktiv lærer mest, men også at den som yter minimalt får godkjent ei arbeidsoppgåve.

Når gruppene er sjølvvalde, er dette ofte eit lite problem. Det er verre når gruppene vert styrt av andre. I grupper som er sett saman meir eller mindre tilfeldig og ut frå ei namneliste, vert det stor spreiing innanfor dei fleste område. Dette krev mykje av dei det gjeld. Spesielt når gruppene skal vare ei stund.

Korkje i studiesituasjonen eller i arbeidslivet er det slik at alle kan ta del i alt. Problemet er berre det at i arbeidslivet så er det slik at den tida som ikkje vert brukt på gruppearbeidet, den vert brukt på anna som tener fellesskapet. Slik er det ikkje i studiesituasjonen. Då er det lett å tenkje at ting vert urettferdig. Og ofte er det sant.

Når eg jobba som grunnskulelærar brukte eg mykje tid på  å setje saman grupper som eg trudde ville fungere – av og til fekk eg det til. Andre gongar fekk eg det ikkje til. Men det at eg endra grupper 10 gongar i året gjorde ting enklare, for dårlege relasjonar fekk snart ein pause.

For å unngå dei verste problema, er det nyttig å avklare ting både i forkant og undervegs, både for dei andre i gruppa og for seg sjølv. Dette gjeld både mål for arbeidet og kva ein ønskjer å få ut av samarbeidet. I den prosessen er det spesielt viktig å avklare kva arbeidsform ein ser føre seg.

På den eine sida ligg det fullintegrerte teamet, der alle er med på alt og alle kan gjere alle sine arbeidsoppgåver. På den andre sida ligg den fulle arbeidsdelinga der ein berre møtest for å fordele arbeidoppgåver og syte for at ting passar saman i eit ferdig produkt. Mellom desse ligg det eit hav av ulike modellar. Det kan til dømes vere at ein deler ei gruppe i to, der ein har to uavhengige prosjekt som vert løyst av to fullintegrerte team. Kvar gruppe og kvar arbeidsoppgåve krev ei slik avklaring.

Det er likevel slik at det er lett for at ein opplever gruppearbeid som urettferdig. Eg har slutta å irritere meg over at nokon ikkje gjer den jobben eg meiner at dei skal gjere. Eg tenkjer at dei har noko anna å gjere som er viktigare for dei. Men eg gir dei heller ikkje kredit for å gjere noko dei ikkje har gjort.

Kasusarbeid

I andre semester av sosialarbeidarutdanningane, er innhaldet delt i bolkar. På slutten av kvar bolk er det lagt inn eit opplegg som skal hjelpe studentane å kople saman kunnskapen frå bolken.

På slutten av den bolken som omhandlar oppvekst og familie, har vi lagt inn eit opplegg der studentane arbeider med tenkte barnevernssaker.

Opplegget startar med ein felles time. Deretter har studentane (nesten) to dagar til å arbeide med kasusa i læringsgrupper på 5-7 studentar. Siste dagen startar med at dei samlast i forelesingssalen. Der får dei vite korleis dei fire kasusa dei har jobba med heng saman. Etter dette samlast dei i seminargrupper beståande av 3-4 læringsgrupper for å diskutere korleis dei nye opplysningane påverkar saka deira.

 Første del

Kyrre Grimstad som er teamleiar i barnevernstenesta for Volda, Ørsta, Ulstein og Hareid starta økta med å gi ei lita orientering om korleis dei jobbar, kva saker dei har og kva rammevilkår dei har.

Deretter fekk studentane vite kva dei skulle lage og korleis dei skulle jobbe. Hovudsaka var at dei skulle lage bekymringsmeldinga dei fekk, eit dokument for kvar person dei snakka med, og til slutt ein tiltaksplan.

Etter dette gjekk dei i læringsgruppene og jobba. Eg gjekk rundt og svarte på spørsmål. Kvar gruppe fekk tildelt eit kasus, slik at det vart tre eller fire ulike kasus per seminargruppe. Dette var viktig for at opplegget siste dagen skulle verke.

Kasusa er:

Kasus 1: Jente 8 år. Bekymringsmelding frå skule grunna høgt fråvere. Far klarer ikkje å få barnet på skule. Mor kan ikkje forstå problemstillinga. Det er aldri eit problem når barnet er hos mor (har 20% samvær). Ho har få vener, held seg mykje for seg sjølv, dårleg orden i skulearbeidet.

Kasus 2: Gut 14 år. Bekymringsmelding frå skule fordi han som slo ned ein annan elev. Kjem lett i konflikt, klarer ikkje å vere i klassen, har vanskeleg for å tilpasse seg skulesituasjonen. Passast ekstra på i friminutt ol. Foreldra seier at det ikkje er eit problem heime. Han sit på rommet sitt og er snill som eit lam.

Kasus 3: Gut 12 år. Mor er bekymra for barnet når han er hos far. I følgje mor drikk far ein del, og er ein «forbanna idiot». Barnet seier til mor at far er mykje sint og sur og ropar ein del.

Kasus 4: Helsestasjon rapporterer om jente (15 år) med framandkulturell bakgrunn som er i konflikt med heimen. Jenta vil flytte heimanfrå. Ho er lei av at foreldra mistenkjer henne for alt mogeleg. Ho klarer seg godt på skule.

Andre del

Først samlast alle studentane, og eg køyrde ei evaluering av gruppearbeidet ved hjelp av Kahoot. Resultatet av dette kjem lenger nede.

Etter evalueringa, fekk studentane vire korleis dei skulle arbeide utetter dagen, og korleis kasusa hang saman. Dei hang saman slik:

  • Mor til kasus 1 har eit forhold til far til kasus 3
  • Kasus 2 har plaga kasus 1.
  • Det går rykte om at kasus 4 har opplevd seksuelle overgrep frå kasus 2
  • Det seiast at Kasus 4 og kasus 3 er kjærastar

Deretter gjekk studentane i seminargrupper. Først ga alle ei orientering om saka og tiltaksplanen, og fekk kommentarar på den frå dei andre. Deretter vurderte dei kva nye undersøkingar som må gjerast og endra tiltaksplanane på grunnlag av diskusjonen dei har hatt. Desse endringane orienterte dei kvarandre om.

Avhengig av historiene studentane har skapt og tiltaksplanen dei har laga, kan dette vere enkelt eller mykje arbeid å få justert slik at tiltak vert til barn og familie sitt beste. Rolla til rettleiarane var å hjelpe gruppene framover.

Evaluering

På starten av dag 3 køyde vi evalueringa. Dei hadde altså ikkje gjennomført andre del av opplegget. Det var 84 svar. Under gjennomføringa fanga eg opp at det var nokre av svara som kom frå meir enn ein student.

Evalueringa hadde sju spørsmål. Spørsmåla og svarprosentane er i tabellane under.

I seg sjølv er resultata bra, og i seg sjølv grunn nok til å gjenta opplegget, eller køyre tilsvarande opplegg ein annan gong.

Når ein ser på korrelasjonane mellom svara får ein nokre interessante funn. Det som overraska meg, var at der ikkje er signifikante samanhengar mellom samarbeidet i gruppa og kor godt resultatet vart. Det er heller ingen signifikant samanheng mellom kor lenge dei jobba med oppgåva og andre faktorar enn kor godt resultatet vart. Einaste forklaringa eg kan tenkje meg her, er at resultatet kan bli bra, sjølv om det berre er ein eller to som jobbar. Det tyder at eg i røynda manglar ein faktor: Kor stort var ditt bidrag.

Det som er meir naturleg, er samanhengen mellom læring og at det var kjekt, og samanhengen mellom læring og bra resultat.