Langtidsplan for norsk forsking – på norsk?

UiB-rektor Dag Rune Olsen og Kunnskapsminister Iselin Nybø

På den årlege Solstrand-konferansen 21. mars 2018 deltok Kunnskapsminister Iselin Nybø på bolken «Digitaliseringsstrategien for UH-sektoren – overordnede betraktninger et halvt år etter lanseringen».

UH Nett Vests Solstrand-konferanse 2018:
http://uhnettvest.no/statsraden-kommer-til-solstrandseminaret/

Kunnskapsminister Nybø peika på at då langtidsplanen for forsking og høgare utdanning vart lagt fram 2013 var ikkje digitalisering omtalt – men digitalisering vil heilt klart få ein sentral plass i planen i framtida. Og det kan godt hende sektoren er bakpå når det gjeld digitalisering, slik Kunnskapsministeren antyda. Heldigivis var ho også tydeleg på at digitalisering ikkje er eit mål i seg sjølv – men eit verkemiddel for å heve kvalitet.

Langtidsplanen for forsking og høgare utdanning:
https://www.regjeringen.no/no/tema/forskning/innsiktsartikler/langtidsplan-for-forskning-og-hoyere-utdanning/id2353317/

Digitaliseringsstrategien for UH-sektoren vart lagt fram i 2017. I dette dokumentet er det ein annan like stor mangel som at digitalisering mangla i langtidsplanen i 2013: I digitaliseringsstrategien frå 2017 står det ingenting om språk. Det er ein vesentleg mangel som ikkje tek høgde for at effektive digtale tenester som automatisering av chattesvar, talegjenkjenning og andre teknologiar er avhengige av ein god språkleg infrastruktur. Og då snakkar vi om norsk språk. Datamaskinar må også lære seg språk for at dei skal bli gode språkbrukarar.

Regjeringas digitaliseringsstrategi for høgskular og universitet:
https://www.regjeringen.no/no/dokumenter/digitaliseringsstrategi-for-universitets–og-hoyskolesektoren—/id2571085/sec1

I sitt innlegg demonstrerte kunnskapsministeren på ein glimrande måte at det framleis er kraft i det talte ordet. At det ikkje berre er gjennom skjermar og augene at vi kan formidle – og motta bodskapar. Ho har snakka på norsk. På rogalandsdialekt. Og det er i seg sjølv eit bidrag til norsk språk og kultur. Korleis kan vi sikre oss norsk som fagspråk i framtida?

Eit viktig bidrag til å betre på dette er vidareføring og vidareutvikling av språksamlingane ved Universitetet i Bergen – i partnarskap med Høgskulen i Volda. Dei to institusjonane har kome med eit felles innspel til Kulturdepartementet om å fullføre digitalisering av Norsk Ordbok og framlegget blir i desse dagar vurdert av Kulturdepartementet.

Dette temaet har også direktøren i Språkrådet, Åse Wetås peika på – dette hadlar også om å ta vare på norsk som fagspråk i forsking og høgare utdanning.

Kronikk av Åse Wetås: Kunstig intelligens på norsk – no (NRK Ytring 17.mars 2018)
https://www.nrk.no/ytring/kunstig-intelligens-pa-norsk_-no_-1.13961114

Med statsrådar frå Venstre både i Kulturdepartementet og Kunnskapsdepartementet så ligg det svært godt til rette for eit samarbeid mellom dei to departementa – til beste for norsk språk no og i framtida.

Det er truleg Venstres forteneste at vidareføring av arbeidet med digitalisering av dei norske ordbøkene har kome med i regjeringsplattforma til Venstre, Høgre og Framstegspartiet.

Regjeringsplattforma:
https://www.regjeringen.no/no/dokumenter/politisk-plattform/id2585544/

Med eit godt prosjekt så kan ein håpe på at i framtida vil vi kunne få gode – kanskje automatiserte – offentlege og private tenester uansett kva dialekt ein nyttar.

Også om ein snakkar rogalanding eller trøndsk.

Skrevet av

Johann Roppen

Professor dr.polit, rektor ved Høgskulen i Volda frå 1.8.2015.

Legg igjen en kommentar